Raízes do colonialismo na África: o caso da Guiné-Bissau

Raiz di colonizaçon na África: na cazu di Guiné-Bissau

Autores/as

  • Pascoal Jorge Sampa Universidade de Lisboa -Portugal

Palabras clave:

Colonização, Independência, Apropriação, Balcanização

Resumen

Rezumu: Ês tarbadju bim através di observaçons ku facidu na países africanos na manga di domínios, na kil ku ta fala di crescimento económico suma tam na avanços políticos, governamentais cu cumpu combersa. Pesquisa purcura djubi cu n'tindi nobus manera di colonizaçon cu sta na uzadu pa países imperialistas, pa ê pudi continua na coloniza África. I pa djubi tam kussas ku sta inda na países africanos na ê momentu, kussas ku facidu apartir di nobu manera cu contactu tam di europeus ku ês países di África. Um bias ku antigu colônias continua na tenê manga di dificuldadi di ianda ku si pé ku presença tam di manga di organismos internacional, ku sê "bom política" ku sê "bom manera di governa". Di ê manera, ê tarbadju na facidu bas di um piskiza bibliográfica di kussas ku bim di história ku ducumentus di textus acadêmicus, ku facidu pa manga di abordagens tam ku manga di qualidadi. Pa n'tindi kuma colonizaçon dixa marcas inda na ê países, manga di sinal ki dixa, principalmenti na economia, cultura, manera di governa, ku língua tam, suma tam nobu manera ku ê kiria pa continua domina ê povus. I bom tam lembra kuma, África i um continenti ku tenê manga di purblema na kussas importanti, suma na saúdi ku scola, n'dê ku manga di ladus propi stadu kata preocupa del i nim i kata pensa na mindjoria kussas. I nim stadu ka kiria condiçon pa tira populaçon na dificuldadi pa i pudi pára dipindi di "antigu colonizador". Ê falta di capacidadi di stadu ku ta leba si parceirus internacional na pirbita situaçon pa pa entra ku sê apoios, mah ku utru intençon bas. N'dê kê ta pirbita pa leba sê manera di sta i ê ta kaba pa pui tudu djintis pa sigui sê tradiçon. Kussas ku n'tindidu di kuma i tem di kabadu kuel através di union ku participaçon di tudu país ku sta na situaçon.

Resumo: O presente trabalho surge através das observações dos países africanos em vários domínios, tanto no tocante do crescimento econômico como nos avanços políticos, governamentais e na resolução dos conflitos. A pesquisa procura analisar e entender as novas formas de colonização que estão sendo usadas por países imperialistas, de modo a continuar o processo de colonização na África. Verificar os elementos presentes nos países africanos atualmente, construídos a partir das inovações e contato dos europeus com estes países, uma vez que as “ex-colônias” continuam tendo enormes dificuldades de se “caminharem” e com presença de muitos organismos internacionais, com as suas “boas políticas” e “boa governação”. Isto posto, o trabalho será orientado por uma pesquisa bibliográfica através dos apanhados históricos e documentais dos textos acadêmicos e, por uma abordagem quanti-qualitativa. Entender como o processo da colonização ainda é marcante nestes países, deixando muitos aspectos, especialmente na economia, cultura, formas de governação e na língua, como forma de exercer algum tipo de domínio sobre esses povos. É possível aferir que, em grande parte, a África é um continente com grandes problemas nas áreas essenciais, como na saúde e educação e, de forma particular com muitos países, ou seja, a grande parte sem uma política do Estado e muito menos um projeto da nação. Capaz de fortalecer as suas potencialidades, nomeadamente os recursos naturais a fim de sair nas condições de subsistência e de dependência que estão sobre os ex-colonizadores. Essas fragilidades internas são munições que deixam os amigos-clientes mais mordaz para implementar as suas ações em forma de ajuda, ou melhor, de cooperação solidária. Dividindo territórios por meio da balcanização, subalternizando as culturas e formas de ver e viver o mundo dos povos. Situação essa que precisa ser travada com a união e participação de todos os países que estão nessas condições.

Abstract: The presente study arises from the observations of African countries in various fields, both as regards of economic growth and in political, governmental advances and in the resolution of conflicts. The research will find hows to analyze and understand the new forms of colonization that are being used by imperialist countries, in order to continue the colonization process in Africa. Check the elements present in African countries today, built from the innovations and contact of Europeans with these countries. Since there the “ex-colonies” keep to have enormous difficulties in “walking” and with the presence of many international organizations, with their “good policies” and “good governance”. That said, the study will be guided by a bibliographic search through the historical and documentary findings of academic texts and, by a quantitative and qualitative approach. Understanding how the colonization process is still striking in these countries, leaving many aspects, especially in the economy, culture, forms of governance and language, as a way of exercising some kind of dominance over these peoples. One can see that, to a large extent, Africa is a continent with major problems in the key areas, such as health and education, and in particular with many countries, that is, the great part without a State policy and much less one. nation's Project able to strengthen its potential, namely natural resources, in order to get out of the conditions of subsistence and dependence that are on the former colonizers. These internal weaknesses are ammunition that make friends-customers more biting to implement their actions in the form of help, or rather, solidarity cooperation. Dividing territories through balkanization, subordinating cultures and ways of seeing and living the peoples' world. This situation needs to be fought with the union and participation of all countries that are in these conditions.

 

Biografía del autor/a

Pascoal Jorge Sampa, Universidade de Lisboa -Portugal

Graduado em Bacharelado em Humanidades e licenciado em Sociologia pela Universidade da Integração Internacional da Lusofonia Afro-Brasileira - UNILAB. Redenção – CE, Brasil.

Citas

BAUER, Martin W. et al. Qualidade, quantidade e interesses do conhecimento – evitando confusões. In: BAUER, Martin W.; GASKELL, George (Org.). Pesquisa Qualitativa com texto, imagem e som: um manual prático. Petrópolis, RJ: Vozes, 2015, p.17-36.

AIMÉ, Césaire. Discurso sobre o colonialismo. Lisboa. Sá da Costa Lda. 1977.

CABRAL, Amílcar. Libertação nacional e cultura. In: SANCHES, Manuela Ribeiro. (Org.). Malhas que os Impérios tecem: Textos anticoloniais, contextos pós-coloniais. Lisboa. EDIÇÕES 70. 2011. p. 355-375.

CABRAL, Amílcar. Último discurso. Janeiro de 1973. Disponível em: https://www.youtube.com/watch?v=RAbQNsqT9dk. Acesso em: 24 nov. 2017.

CHANG, Há-Joon. Chutando a escada: a estratégia do desenvolvimento em perspectiva histórica. Trad. Luiz Antônio Oliveira de Araújo. São Paulo: Ed. UNESP, 2004.

FANON, Frantz. Pele negra, máscaras brancas. Trad. de Renato da Silveira. Salvador: EDUFBA, 2008.

HOUNTONDJI, Paulin J. Conhecimento da África, conhecimentos de Africanos: Duas perspectivas sobre os Estudos Africanos. Coimbra/Portugal. Revista Crítica de Ciências Sociais, vol.80, p.149-160, mar. 2008.

KI-ZERBO Joseph. Para quando a África? Entrevista com René Holenstein. Rio de Janeiro, PALLAS, 2006.

MONDLANE, Eduardo. Resistência: a procura de um movimento nacional. In: SANCHES, Manuela Ribeiro. (Org.). Malhas que os Impérios tecem: Textos anticoloniais, contextos pós-coloniais. Lisboa. Edições 70, 2011. p. 333-354.

MUDIMBE, Valentin. Yves. A Invenção da África: Gnose, Filosofia e a Ordem do Conhecimento. Lisboa: Ed. Pedago. Lda. 2013.

NKRUHMAH, Kwame. O neocolonialismo em África. In: SANCHES, Manuela Ribeiro. (Org.). Malhas que os Impérios tecem: Textos anticoloniais, contextos pós-coloniais. Lisboa. Edições 70, 2011. p. 287-308.

REIS, José Carlos. Anos 1960. Caio Prado Jr. As identidades do Brasil: de Varnhagen a FHC. Rio de Janeiro, FGV, 2005.

Publicado

27-05-2021

Cómo citar

Jorge Sampa, P. (2021). Raízes do colonialismo na África: o caso da Guiné-Bissau: Raiz di colonizaçon na África: na cazu di Guiné-Bissau. NJINGA&SEPÉ: Revista Internacional De Culturas, Línguas Africanas E Brasileiras, 1(1), 200–216. Recuperado a partir de https://revistas.unilab.edu.br/index.php/njingaesape/article/view/642

Número

Sección

Seção I - Artigos inéditos e traduções/interpretações