Uma leitura sociológica do neocolonialismo em África na perspectiva de Agostinho Neto

Um letura sociológica d neokolonialismu na afrika na prispetiva d Neto

Autores/as

  • Dumilde Virgílio Carvalho Artur Universidade Federal da Paraíba - Brasil

Palabras clave:

Colonialismo, Neocolonialismo, Angola, Agostinho Neto

Resumen

 Após a experiência do colonialismo ocidental no continente africano, várias foram as transformações no âmbito político (social e econômico). O processo das transformações políticas, com destaque às independências, não isentou todo um processo de desafios a serem superados, entre o quais, os resquícios das influencias coloniais, o neocolonialismo. Deste modo, o nosso artigo busca entender de que maneira Agostinho Neto (Neto) entende o neocolonialismo em África e sobre que perspectiva sociológica podemos inserir sua leitura (de Neto). Como premissa hipotética, entendemos que a sociologia pode inserir a perspectiva de Neto, sobre o neocolonialismo em África, a partir dos estudos pós-coloniais. O que, de certa forma, contribui para avanços nos estudos teóricos da sociologia de modo geral, com destaque à realidade africana/angolana. Desta feita, com essa pesquisa, objetivamos, de maneira geral, apresentar uma leitura sociológica do neocolonialismo em África na perspectiva de Neto. Para tanto, o estudo é de revisão bibliográfica, descritiva de natureza qualitativa a partir de estudos da sociologia pós-colonial, destacando as especificidades sobre o neocolonialismo em África. Com a pesquisa, mediante a discussão principal de um dos discursos[1] de Neto, verificamos que para Neto é de suma relevância olhar o neocolonialismo como sistema.

****

Dispos di spiriensia d kolonialismu ocidental na kontinenti afrikanu, kontici munti transformasons polítiku (social e ekonomiko). Prucesu di transformasons políticas, ku  grande distaki  na indipendênsia, ka fz kom k tudu prucesus di disafius superadus, komu, resquícios d influencias koloniais i neocolonialismu..Dez forma, k noz artigu sa buska intendi di k manera Agostinho Neto, intendi neocolonialismu d Afrika i també k prispetiva sociologica nu podi poi si letura (de Neto).ku primisa hipotética, nu intendi k sociologia podi inseri na perspetiva de Neto, ku neokolonialismu na Africa, dispos d estudus pós-coloniais.  D´um forma , k ta kontribui pa avansus na studus teorikos d sociologia d modu geral, ku distaqui a realidadi africana/angolana. Ku iso, ku es  pisquisa,  nu obetivi, d manera geral, aprisenta um letura sociológica d neokolonialismu na afrika na prispetiva d Neto. Es estudu di rivison bibiográfika, discritiva di natureza kualitativa dispos d estudus d sociologia pós-kolonial,  distakandu specificidadis d neokolonialismu na Africa. ku pisquisa, atrabez des discuson principal i um di kes diskurso d Neto, nu odja k pa Neto e txeu importanti odja neokolonialismu sima sistema.

Biografía del autor/a

Dumilde Virgílio Carvalho Artur, Universidade Federal da Paraíba - Brasil

Bacharel em Humanidades pela Universidade da Integração Internacional da Lusofonia Afro-Brasileira, pela mesma universidade é licenciado em Ciências Sociais. Mestre em Sociologia pela Universidade Federal da Paraíba. Pesquisador no grupo de pesquisa Identidade e Memórias das Classes Populares Rurais e Urbanas. 

Citas

ANDRADE, Mário Pinto de. Origens do nacionalismo africano: Continuidade e ruptura nos movimentos unitários emergentes da luta contra a dominação colonial portuguesa: 1911-1961. Lisboa: Publicações Dom Quixote, 1997.

ANDRADE, Costa (1980). Literatura Angolana (Opiniões). Luanda: União dos Escritores Angolanos, 1980.

ANGOLA. Aspectos gerais. Banco Mundial. 09 de abri. 2024. Disponível em: <https://www.worldbank.org/pt/country/angola/overview>. Acesso em: 01 de mai. 2024.

FANON, Frantz. Em Defesa da Revolução Africana. Lisboa: Livraria Sá da Costa, Editora 1980.

GO, Julian. Bourdieu, Argélia e a perspectiva pós-colonial. Traduzido por Mariana Bombo Perozzi Gameiro. Contemporânea, v.8, n.1, p.11-32, jan-jun, 2018.

JOSE, J. Angola: independência, conflito e normalização. In: MACEDO, JR., (Org.). Desvendando a história da África. Porto Alegre: Editora da UFRGS, 2008, p. 159-179.

KAJIBANGA, Victor. A sociologia da cultura na obra de Mário Pinto de Andrade. Africana Studla. n° l. p.123-141, 1999.

KIOSA, Francisco Domingos. Neocolonialismo na política angolana pós-independência. 2021. 21 f. Trabalho de Conclusão de Curso (Bacharelado em Humanidades) - Instituto de Humanidades e Letras dos Malês, Universidade da Integração Internacional da Lusofonia Afro-Brasileira, São Francisco do Conde, 2021

LARANJEIRA, Pires.(1995). Literaturas Africanas de Expressão Portuguesa. Lisboa: Universidade Aberta.

NETO, Agostinho. Sagrada esperança: poemas. Prefácio de Basil Davidson. Introdução de Marga Holness. Lisboa: União dos Escritores Angolanos, 1979.

______. Quem é o inimigo? Qual é o nosso objetivo. In: Mariátegui, Gramci et al.(Org.) Teoria de organização política II. São Paulo: Expressão Popular, 2010. 416 p.

QUIJANO, Aníbal. Cuestiones y horizontes: de la dependência histórico-estrutural a la colonialidad/descolonialidad del poder. Buenos Aires: CLACSO, 2014.

WOOD, Ellen. Capitalismo e emancipação humana: raça, gênero e democracia. In: WOOD, Ellen.(Org.). Democracia contra capitalismo: a renovação do materialismo histórico. São Paulo: Boitempo,1995. p. 227-242.

Publicado

21-05-2024

Cómo citar

Artur, D. V. C. . (2024). Uma leitura sociológica do neocolonialismo em África na perspectiva de Agostinho Neto : Um letura sociológica d neokolonialismu na afrika na prispetiva d Neto. NJINGA&SEPÉ: Revista Internacional De Culturas, Línguas Africanas E Brasileiras, 4(1), 541–553. Recuperado a partir de https://revistas.unilab.edu.br/index.php/njingaesape/article/view/1578