Aplicação dos pilares da sustentabilidade na exploração de petróleo em Angola: Análise dos impactos ambientais a luz dos ODS da Agenda 2030

Ukusetshenziswa kwezinsika zokusimama ekuhloleni uwoyela e-Angola: Ukuhlaziywa kwemithelela yezemvelo kubhekwa ama-SDGs we-2030 Agenda

Autores/as

  • Osvaldo Guilherme Da Cunha Escola pedagógica da Lunda Norte
  • António Paulo Mateus Universidade de São Paulo - Brasil
  • Mutumbua José Ferrão Manuel Universidade de São Paulo-Brasil
  • Faria Cusseta Samuel Francisco Universidade de São Paulo-Brasil
  • Eduardo Sansão Sozinho Maurício Universidade de São Paulo-Brasil

Palabras clave:

Pilares da sustentabilidade;, Exploração de petróleo, Angola, Agenda 2030

Resumen

A exploração de petróleo é um dos principais motores económicos de Angola, mas também está associada a vários desafios ambientais e sociais. Este estudo foca na aplicação dos pilares da sustentabilidade e dos objetivos de desenvolvimento sustentável (ODS) da Agenda 2030. A análise busca identificar práticas sustentáveis ​​que minimizem a degradação ambiental, como a poluição dos ecossistemas marinhos e terrestres, e promovam a justiça social em comunidades impactadas pela indústria de exploração. Além disso, o estudo explora maneiras de alinhar a indústria petrolífera aos ODS, especialmente os que estão relacionados à energia limpa e acessível conforme destaca o 7.º (ODS), ação climática, o 13.º (ODS) e preservação dos ecossistemas terrestres e marinhos do 14.º e 15.º (ODS). O trabalho destaca a importância de políticas públicas experimentais, tecnologias limpas e uma gestão ambiental rigorosa para transformar a exploração do petróleo em uma atividade que pode e deve ser exercida naqueles que são os marcos de desenvolvimento sustentável almejados mundialmente e em particular por Angola. Nesta senda, o objetivo da pesquisa é revisar sistematicamente a bibliografia e compreender os pilares da sustentabilidade sobre impactos ambientais a luz da agenda 2030. Trata-se de um estudo, de caráter exploratório e descritivo, com uma abordagem mista, qualitativo e quantitativa, visando apontar caminhos seguros e de mitigação impactos ambientais decorrentes da atividade de exploração de petróleo. Os resultados do estudo revelaram fundamentalmente a falta de comprometimento das empresas do sector de exploração em adotar o uso das novas tecnologias e das energias limpas conforme as deliberações resultantes das conferências internacionais sobre a proteção do meio ambiente.

****

Ukuhlola uwoyela kungenye yezinto ezihamba phambili kwezomnotho e-Angola, kodwa futhi kuhlotshaniswa nezinselelo ezibalulekile zemvelo nezenhlalo. Lolu cwaningo lugxile ekusetshenzisweni kwezinsika zokusimama kanye nezinjongo zentuthuko esimeme (SDGs) ze-UN 2030 Agenda. Ukuhlaziya kuhloswe ukuhlonza izinqubo ezisimeme ezinciphisa ukucekelwa phansi kwemvelo, njengokungcoliswa kwesimiso sezinto eziphilayo zasolwandle nesomhlaba, kanye nokukhuthaza ubulungiswa bezenhlalakahle emiphakathini ethintwa imboni.Ukwengeza, ucwaningo luhlola izindlela zokuhlanganisa imboni kawoyela nama-SDG, ikakhulukazi izinhloso ezihlobene namandla ahlanzekile futhi angabizi njengoba kuqokonyiswe yi-SDG 7, isenzo sezulu, i-SDG 13, kanye nokulondolozwa kwezinsiza zasemhlabeni nezasolwandle ze-14th kanye ne-15th (SDG). Umsebenzi uqokomisa ukubaluleka kwezinqubomgomo zomphakathi zokuhlola, ubuchwepheshe obuhlanzekile kanye nokuphathwa kwemvelo okuqinile ukuze kuguqulwe ukuhlolwa kukawoyela kube umsebenzi ongenziwa futhi okufanele wenziwe ngaphakathi kohlaka lwentuthuko esimeme efunwa emhlabeni wonke futhi ikakhulukazi i-Angola. Ngokuhambisana nale migqa, inhloso yocwaningo ukubuyekeza ngokuhlelekile uhlaka lwezincwadi nokuqonda izinsika zokusimama mayelana nemithelela yezemvelo uma kubhekwa i-ajenda ka-2030. Lolu wucwaningo lokuhlola noluchazayo, olunendlela exubile, esezingeni eliphezulu nelobuningi, okuhloswe ngayo ukukhomba izindlela eziphephile zokunciphisa imithelela yezemvelo ebangelwa imisebenzi yokuhlola. Imiphumela yocwaningo iveze ngokuyisisekelo ukuntuleka kokuzibophezela kwezinkampani emkhakheni wokuhlola ukwamukela ukusetshenziswa kobuchwepheshe obusha namandla ahlanzekile ngokuvumelana nezingxoxo ezivela ezingqungqutheleni zamazwe ngamazwe mayelana nokuvikelwa kwemvelo.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Biografía del autor/a

António Paulo Mateus, Universidade de São Paulo - Brasil

Graduado em Química pela Universidade Lueje ANkonde/Lunda-Norte-Angola. Docente lecionando as unidades curriculares: Química geral, Química física I e II e Química analítica. Mestrando em Engenharia de minas-USP.

Mutumbua José Ferrão Manuel, Universidade de São Paulo-Brasil

Mestrando em Engenharia de Minas e de Petróleo (PMI), Universidade de São Paulo.

Faria Cusseta Samuel Francisco, Universidade de São Paulo-Brasil

Mestrando em Engenharia de Minas e de Petróleo (PMI), Universidade de São Paulo. 

Eduardo Sansão Sozinho Maurício, Universidade de São Paulo-Brasil

Mestrando em Engenharia de Minas e de Petróleo (PMI), Universidade de São Paulo

Citas

Alves, P. M. (2019). Desafios Oportunidades da Agenda 2030: Um olhar para a Embalagens. São Paulo: Conselho Regional de Química- IV região Comissão Técnica de Saneantes.

Baraban, D. (2023). Pilares da sustentabilidade: quais são e qual a importância para a sua empresa? Universidade São Judas Tadeu: Instituto de Administração (FIA).

Borges, E. (2018). Visões de sustentabilidade na escola municipal de ensino fundamental frei pacífico – Viamão/rs. Porto alegre: Universidade Federal Do Rio Grande Do Sul.

Carpenteira, V. (2020). Uma nova proposta de indicadores de sustentabilidade na mineração. Brasília: Sustentabilidade em Debate.

Costa, M. P. (2021). Quais são os três (3) Pilares da Sustentabilidade? Portugal: Bee Circular.

Domenico, B. V. (2021). A Integração como Pressuposto para o Desenvolvimento Sustentável: Obstáculos contemporâneo para a Implementação das Metas Ecológicas da Agenda 2030 no Mercosul. XVIII Congresso Internacional: FoMERCO.

FAPESP - Fundação de Amparo a Pesquisa do Estado de São Paulo. Um futuro com energia sustentável: iluminando o caminho. São Paulo: FAPESP, 2010. 300p.

Fernandes, Vagner (2020). Impactos ambientais da indústria petrolífera. Luanda.

Gustavo, T. F., & Pereira, M. G. (2014). Revisão sistemática da literatura: Passos para sua elaboração. Universidade Federal da Amazonas: Hospital Universitário Getúlio Vargas.

Haddad, P. R. (2015): Economia sustentável Peregrina. Belo Horizonte: Phorum

Horbach, J. (2005): Indicator systems for sustainable innovation. Physica-Verlag, 1.ª Ed.

Lucon, O., & Goldemberg, J. (2009). Crise Financeira, energia e sustentabilidade no Brasil: Estudos avançados. vol.23, n.65, p.121-130. Dispon´vem em: https://www.scielo.br/j/ea/a/3t4kHdSrn7rKbGSLcRkKDTd/abstract/?lang=pt

Mota, J. a., Maneschy, M. c., Filho, P. W., Torres, V. F., Siqueira, J. O., Santos,

Munasinghe, M. (2010): Making development more sustainable: sustainomics framework and practical applications. Munasinghe Institute for Development

Oliveira, Ricardo Soares (2007). Business success, Angola-style: postcolonial politics and the rise and rise of Sonangol. The Journal of Modern African Studies,

Paulo, F. E. A (2010): Evolução da indústria de Petróleo em Angola: Universidade Federal de Rio de Janeiro

Prugh, T. Assadourian, E. (2003): What is sustainability, anyway? World Watch,

Angola. Relatório eco Angola Oil & Gás. (2020). Trilha Estratégica para Aprofundar Investimentos Angolanos. Luanda.

Rodrigues, Rui Duarte Abano (2013). Sonangol: o petróleo e a estratégia de desenvolvimento económico em Angola. Tese de Doutorado. Lisboa.

Rosa, G. M., Pedretti, A., Volpi, G. B., da Cunha, I. B., & Flach, K. A. (2020). Aspetos relativos as tecnologias empregadas na geração de energias limpas. Revista Gestão & Sustentabilidade Ambiental. Florianópolis, v. 9, n. 3, p. 127-149, jul/set. 2020.

Santana, J. C. S., de Oliveira Ribeiro, M. E., de Azevedo Souza, P. R., de Souza, J. P. S., & Peres, S. M. (2020). O uso e produção da energia limpa como método de preservação ambiental sustentável. Epitaya E-Books, 1(12), 99-111. https://doi.org/10.47879/ed.ep.2020144p99

Santos, P.V (2012): Impactos ambientais causados pela perfuração de petróleo. In: Caderno de graduação. Sergipe. Caderno De Graduação - Ciências Exatas E Tecnológicas, UNIT, Sergipe, 1(1), p.153–163. Disponível em: https://periodicos.set.edu.br/cadernoexatas/article/view/297

Santos, S. V S. (2018): Danos causados pelo vazamento de petróleo nos oceanos: Brasil escola.Disponível em: https://mundoeducacao.uol.com.br/quimica/danos-causados-por-vazamentos-petroleo-nos-oceanos.htm

Sartoni, S., Latrônico, F., & Campos, L. M. (mar.2014). Sustentabilidade e DS: Uma taxonomia no campo da literatura. São Paulo: Ambiente e Sociedade.vol.17, vol.1, p.1-22. Disponivel em: https://www.scielo.br/j/asoc/a/yJ9gFdvcwTxMR5hyWtRR6SL/

Slimane, M. (2012): Role and relationship between leadership and sustainable development to release social, human, and cultural dimension. Social and Behavioral Sciences. Disponível em: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042812008932

Tomassoni, G.,, I. (2019). Educação ambiental: Responsabilidade para a conservação da socio biodiversidade. João Pessoa: Editora Universitária da UFPB.

Thomas, S. M. (2024). O uso e produção da energia limpa como método de preservação ambiental sustentável. Editora: Epitaya E-books.

WEED. (1987) Comunicado sobre a situação da Exploração de Petróleo e Recursos.

Wime; Yuri A. Nogueira; Lucas Kiteque Fernandes; Gunnar Eriksen; Jon Olav Bondevik (2009): Paper presented at the Offshore Technology Conference, Houston, Texas.

Van Zeijl Rozema, A; Ferraguto, L.; Caratti, P. (2011): Comparing region-specific sustainability assessments through indicator systems: Feasible or not? Ecological Economics.

Publicado

29-07-2025

Cómo citar

Da Cunha, O. G., Mateus, A. P. ., Manuel, . M. J. F. ., Francisco, F. C. S. ., & Maurício, E. S. S. . (2025). Aplicação dos pilares da sustentabilidade na exploração de petróleo em Angola: Análise dos impactos ambientais a luz dos ODS da Agenda 2030: Ukusetshenziswa kwezinsika zokusimama ekuhloleni uwoyela e-Angola: Ukuhlaziywa kwemithelela yezemvelo kubhekwa ama-SDGs we-2030 Agenda. NJINGA&SEPÉ: evista nternacional e ulturas, Línguas fricanas rasileiras, 5(2), 87–106. ecuperado a partir de https://revistas.unilab.edu.br/njingaesape/article/view/2290