O papel das atitudes dos pais e encarregados de educação na (re)formulação da(s) política(s) linguística(s) sobre a educação bilíngue

Ntirho wa sviyedlo sva vatatana ni valanguteli va vatsongwana loko kulughisiwa milawu yaku djondza hi tirimi timbirhi

Autores

  • David Zefanias Chonane Universidade Eduardo Mondlane - Moçambique

Palavras-chave:

Atitudes, Políticas Linguísticas, Educação Bilíngue

Resumo

O presente artigo faz uma reflexão sobre o papel das atitudes dos pais e encarregados de educação na (re)formulação da(s) políticas linguísticas sobre a educação bilíngue na província de Maputo, em geral, e no distrito da Manhiça, em particular. O mesmo tem como objetivos específicos (i) identificar o papel das atitudes na elaboração de políticas linguísticas; (ii) fazer o levantamento das atitudes dos pais e encarregados de educação quando os seus educandos são enquadrados em turmas de educação bilíngue; (iii) analisar as atitudes dos pais e encarregados de educação sobre a educação bilíngue. O percurso metodológico que seguimos é a qualitativa-interpretativa. Nesta abordagem, focalizamos a complexidade das percepções e atitudes dos pais e encarregados de educação à medida que vão emergindo, sem a predefinição de variáveis para a obtenção de dados qualitativos. Usamos como técnicas de recolha de dados as entrevistas e a observação das atitudes demonstradas pelos pais e encarregados de educação quando abordados sobre a integração dos seus educandos em turmas de educação bilíngue. A análise de dados foi feita com base no método da análise de conteúdo, que é visto como um instrumento de técnicas de análise de comunicações (Bardin 2011, 1995).

****

Ntirho lowu i xiphemu lexiyelheketaka ntirho wa vatatana ni valaveleli va vana loko kululamisiwa a milawu ya kudjondza hi ririmi ra vumbirhi eka vana lavatsongo, ka xipfundzakulu Maputsu, nilexitsongo ka Manyisa. Lona lini svikongomelo sva yona i (i) kuxungameta ntirho wa vatatana loko kulungisiwa a milawu ya djondzo; (ii) kulava kutiva miyanakanyu ya vatatana ni valangutele va vatsongwana loko vavekiwa ka maturma ya kudjondza hi tindzimi timbirhi; (iii) kukambisisa miyanakanyu ya vatatana ni valanguteli va vana. Kukota kufikela xikongomelo xa dyondzo leyi, hiyamukerile endlelo leri simekiweke eka nxopaxopo wa kwalitativa-interpretativa. Ka tiru lowo, hita kogomisa risima ra kutwisisa ni svikombiso sva vatatana ni valanguteli va vana loko kuri kari kuhumelela, nahinga rangi hiveka svilo lesvaku hi kuma sviga sva kutala. Hitatirhisa tindlela ta  kubulabula ni kucuvukisa ka mayendlela lamakombisiwaka hi vatatana ni valanguteli va vana loko vana va vona vavekiwa ka maturma yaku dyondza hi tirirmi timbirhi. kukambisisa kutayendliwa hi ndlela ya kulavisisa yetelelo, leyi yivoniwaka yile yinene  kukamba timaka ta kubula (Bardin 2011,1995).

Biografia do Autor

David Zefanias Chonane, Universidade Eduardo Mondlane - Moçambique

Doutorando em Linguística aplicada educacional,Departamento de Linguística e Literatura. Licenciado e  Mestrr em Linguística, pela Universidade Eduardo Mondlane. Formador de Professores para o ensino primário e educadores de adultos no Instituto de Formação de Professores de Chibututuíne-Manhiça. Falante das línguas Xichangana, Xironga, Xitswa. Chefe de Departamento de Comunicação e Ciências Sociais no Instituto, responsável pela capacitação de Professores de Ensino primário nos distrito de Marracuene, Manhiça e Magude.  co-autor de  livros de leitura complementar de Língua Portuguesa para o ensino bilingue. 

Referências

AGHEYISI, R.; FISHMAN, J. Language attitudes: a brief survey of methodological approaches. Anthropological Linguistics. Vol.12, p.137-157, 1970.

ARMSTRONG, R. Language policies and language practices in West Africa. In Language Problems of Developing Nations, J. Fishman, C. Ferguson, & J. Das Gupta (eds.), 227-237. New York: Wiley, 1968.

BANGENI, B.; KAPP, R. Shifting language attitudes in a linguistically diverse learning environment in South Africa. Journal of Multilingual and Multicultural Development, Vol. 28 (4): 253-269, 2007.

BAKER, C. Attitudes and Language. Clevedon: Multilingual Matters, 1992

BARDIN, L. Análise de Conteúdo. Lisboa: Edições 70, 1995.

BARDIN, L. Análise Conteúdo. São Paulo: Edições 70, 2011.

CHIMBUTANE, F. Rethinking Bilingual Education in Postcolonial Contexts. Clevedon: Multilingual Matters, 2011.

CORBARI, C.C. Atitudes Linguísticas: um Estudo nas localidades paraenses de Irati e Santo Antônio do Sudoeste. Tese de doutoramento. não publicada. Salvador. Universidade Federal da Bahia, Instituto de Letras. Programa de Pós-Graduação em Letras e Linguística. Salvador, 2013.

FASOLD, R.W. The Sociolinguistics of Society. Oxford: Basil Blackwell, 1984.

GARRETT, P., COUPLAND, N. & WILLIAMS, A. Investigating Language Attitudes: Social Meanings of Dialect, Ethnicity and Performance. Cardiff: University of Wales, 2003.

GONZÁLEZ, N., MOLL, L.C. & AMANTI, C. (Org.). Funds of Knowledge: Theorizing practices in households, communities and classrooms. London: Lawrence Erlbaum, (2005).

LAMBERT, W.W.; LAMBERT, W.E. Psicologia Social. 3.ed. Rio de Janeiro: Zahar, (1972).

LEWIS, E.G. Bilingualism and Bilingual Education. Oxford: Pergamon, 1981.

LOPES, A. J. Política linguística: princípios e problemas/language policy: principles and problems. Maputo: Livraria Universitária/UEM, 1997.

MINEDH. Estratégia de expansão do ensino bilingue (EEEB) 2020-2029. Maputo: MINEDH, 2019.

MWANZA, D. (2017). Implication of teachers' attitudes towards unofficial languages on English language teaching in multilingual Zambia. Zambian Journal of Language Studies, 1 (1): 101-124.

NGUNGA, A. & BAVO, N. Práticas Linguísticas em Moçambique: Avaliação da

Vitalidade Linguística em Seis Distritos. Colecção as Nossas Línguas IV. Maputo: Centro de Estudos Africanos/UEM, 2011.

ROCHA, A. & FIDALGO, Z. Psicologia. Lisboa: Texto Editora, 1998.

Rodrigues, A.; Assmar, E. ; Jablonski, B. Psicologia Social. 27ª ed. Revista e

ampliada. Petrópolis/Rio de Janeiro: Vozes, 2009.

SADIE, V. J. S. O papel da Rádio Moçambique - Emissor Provincial de Maputo na promoção do ensino bilingue em Maputo. Dissertação de Mestrado, não publicada. Maputo. Universidade Eduardo Mondlane, 2020.

SARNOFF, I. Social attitudes and the resolution of motivational conflict, in: M. Jahoda and N. Warren (eds). Attitudes. Harmondsworth. Penguin. p. 279-284, 1970.

WILLIAMS, F. The identification of linguistic attitudes. International Journal of the Sociology of Language 3: 21-32, 1974.

Downloads

Publicado

14-12-2023

Como Citar

Chonane, D. Z. . (2023). O papel das atitudes dos pais e encarregados de educação na (re)formulação da(s) política(s) linguística(s) sobre a educação bilíngue: Ntirho wa sviyedlo sva vatatana ni valanguteli va vatsongwana loko kulughisiwa milawu yaku djondza hi tirimi timbirhi. NJINGA E SEPÉ: Revista Internacional De Culturas, Línguas Africanas E Brasileiras, 3(Especial II), 201–215. Recuperado de https://revistas.unilab.edu.br/index.php/njingaesape/article/view/1514